Namen in de Lage Landen voor 1150

Vroeg-middeleeuwse persoonsnamen in Nederland en Vlaanderen

Materiaal en Methoden

De inventarisatie is gebaseerd op de vermelding van personen in vroeg-middeleeuwse geschreven bronnen. De onderstaande lijst bevat alle geraadpleegde bronnen.
Eenzelfde persoon kon meer dan eens vermeld zijn, in meerdere oorkonden en/of verhalende bronnen. Hieronder wordt uiteengezet hoe individuen zijn geïdentificeerd en hoe bij elk individu een jaartal, een locatie en een sociale klasse is vastgesteld.
In een tabel is aangegeven hoe het totaal aantal individuen (6049) was verdeeld over mannen en vrouwen, en over de eeuwen, regio’s en sociale klassen.

Basismateriaal: de bronnen

Onderstaande lijst geeft de geschreven bronnen die zijn geraadpleegd.
De drie kolommen rechts geven de regio's, de periode en de aantallen individuen die uit de betreffende bron in de huidige inventarisatie zijn opgenomen. Het is mogelijk dat een bron een ruimer gebied of een langere periode of meer individuen omvat, maar dat slechts een gedeelte hier relevant was. Wanneer eenzelfde persoon in een bepaalde bron meermalen voorkomt, is deze hier (in de kolom 'aantal') slechts eenmaal geteld. Door overlap tussen de diverse bronnen (oorkonden die in meerdere oorkondenboeken zijn opgenomen en personen die in meerdere kronieken figureren) ligt het totaal van de kolom 'aantal' (9077) hoger dan het aantal individuen in de inventarisatie (6049).
Steeds meer bronnen en boeken verschijnen op het Internet. Zo zijn alle MGH-publicaties in te zien via www.dmgh.de. Digitale versies zijn in deze lijst niet opgenomen, behalve wanneer de gedrukte versie lastig te verkrijgen is en er wel een goede website bestaat. Verdere digitale versies zijn te vinden door te zoeken op books.google.nl en www.archive.org.

code	naam	uitgave	regio's	periode	aantal indiv.
Diplomatieke bronnen
DB	Diplomata Belgica	Gysseling, M. & Koch, A.C.F., Diplomata Belgica ante annum millesium centesimum scripta, Belgisch inter-universitair centrum voor Neerlandistiek, Brussel, 1950.	Vlaanderen; ook Utrecht, Gelderland, Holland, Limburg	tot 1100	1551
LcSG	Liber confraternitatum Sancti Galli	MGH Necr. Suppl.	Utrecht	1040	60
Lok	Van Lokeren	Lokeren, A. van, Chartes et Documents de l'Abbaye de Saint Pierre, Hoste, Gent, 1868.	Vlaanderen	tot 1150	1795
MF	Miraeus-Foppens	Miraeus, A. & Foppens, J.F., Opera Diplomatica et Historica, Tome 1 - 4, Bruxelles, 1723- 1748. Uit deze vier banden zijn alleen enkele oorkonden gebruikt die niet later in een van de andere oorkondenboeken zijn uitgegeven.	Vlaanderen, Zuid	669 - 1016	9
OGZ	Oorkondenboek Gelre en Zutfen	Sloet, L.A.J.W., Oorkondenboek der graafschappen Gelre en Zutfen, Nijhoff, 's-Gravenhage, 1872.	Centraal, Oost	tot 1150	1089
OHZ	Oorkondenboek Holland en Zeeland	Koch, A.C.F., Oorkondenboek van Holland en Zeeland tot 1299, I: eind van de 7e eeuws tot 1222, Nijhoff, 's-Gravenhage, 1970.	West; ook Vlaanderen	tot 1150	831
ONB	Oorkondenboek Noord-Brabant	Camps, H.P.H., Oorkondenboek van Noord-Brabant tot 1312, I: de Meierij van 's-Hertogenbosch, Nijhoff, 's-Gravenhage, 1979. Dillo, M., Van Synghel, G.A.M. & van der Vlist, E.T., Oorkondenboek van Noord-Brabant tot 1312, II: Breda en Bergen op Zoom, Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, 's-Gravenhage, 2000.	Vlaanderen, Zuid	tot 1150	289
OSU	Oorkondenboek Sticht Utrecht	Muller, S. & Bouman, A.C., Oorkondenboek van het Sticht Utrecht tot 1301, I: tot 1197, Oosthoek, Utrecht, 1920.	Centraal, Oost	tot 1150	1178
Piot	Oorkondenboek St-Truiden	Piot, CH., Cartulaire de l'Abbaye de Saint-Trond, Hayez, Bruxelles, 1870.	Zuid	tot 1150	482
TB	Traditiones Blandinienses	Fayen, A., Liber Traditionem Sancti Petri Blandiniensis, Meyer-Van Loo, Gent, 1906.	Vlaanderen	tot 1150	1044
TF	Traditiones Fuldenses	Dronke, E.F.J., Traditiones et Antiquitates Fuldenses, Muller, Fulda, 1844.	Noord	782 - 945	140
WU	Werdener Urbare	Kötzschke, R., Rheinische Urbare, Zweiter band: Die Urbare der Abtei Werden a.d. Ruhr, Behrendt, Bonn, 1906.	Noord	tot 1150	732
Annalen en kronieken
ABe	Annales Bertiniani	MGH SRG V	Frisia	9e eeuw	5
ABl	Annales Blandinienses	Grierson, P., Les annales de Saint-Pierre de Gand et de Saint-Amand, Palais de Académies, Bruxelles, 1937.	Vlaanderen	tot 1150	99
AEg	Annales Egmundenses	Gumbert-Hepp, M., Gumbert, J.P. & Burgers, J.W.J., Annalen van Egmond, Verloren, Hilversum, 2007.	Holland, Utrecht	tot 1150	92
AElm	Annales Elmarenses	Grierson, P., Les annales de Saint-Pierre de Gand et de Saint-Amand, Palais de Académies, Bruxelles, 1937.	Vlaanderen	tot 1150	83
AElno	Annales Elnonenses	Grierson, P., Les annales de Saint-Pierre de Gand et de Saint-Amand, Palais de Académies, Bruxelles, 1937.	Vlaanderen	tot 1150	32
AFo	Annales Formoselenses	Grierson, P., Les annales de Saint-Pierre de Gand et de Saint-Amand, Palais de Académies, Bruxelles, 1937.	Vlaanderen	tot 1150	34
AFul	Annales Fuldenses	MGH SRG VII	diverse	9e eeuw	10
AHi	Annales Hildesheimenses	MGH SRG VIII	diverse	11e eeuw	13
AM	Alpertus Mettensis: De Diversitate Temporum	MGH SS IV Ook in: Van Rij, H. (vertaling en inleiding), Gebeurtenissen van deze tijd, Alpertus Mettensis / Alpertus van Metz, Verloren, Amsterdam, 1980.	Centraal	circa 1000	17
AMp	Annales Mettenses priores	MGH SRG X	Frisia	circa 700	31
AMW	Alpertus Mettensis: Miracula S. Waldurgae	MGH SS XV-2	Centraal	circa 1000	3
AR	Annales Rodenses	Website KGV: www.kgv.nl, uitgave Kerkrade Gisteren en Vandaag.	Zuid	1100 - 1150	70
ASC	Anglo Saxon Chronicle	Whitelock, D., English Historical Documents c. 500-1042, Eyre & Spottiswoode, London, 1955.	Frisia	896	3
ASx	Annalista Saxo	MGH SS VI	diverse	1000 - 1150	41
AV	Annales Vedastini	MGH SRG XII	Centraal, West	9e eeuw	5
AX	Annales Xantenses	Gumbert-Hepp, M., Gumbert, J.P. & Burgers, J.W.J., Annalen van Egmond, Verloren, Hilversum, 2007.	Centraal	9e eeuw	4
Bede	Bede's Ecclesiastical History	Whitelock, D., English Historical Documents c. 500-1042, Eyre & Spottiswoode, London, 1955.	Centraal	7e eeuw	6
Beo	Beowulf	Heaney, S. (vertaling in modern Engels), Beowulf, Faber & Faber, London, 1999.	Frisia	6e - 7e eeuw	3
CM	Chronicon Moissiacense	MGH SS I	Centraal, West	8e - 9e eeuw	6
CS	Cronica Slavorum (Helmond)	MGH SRG XXXII	Zuid	1047	1
CSA	Chronicon S. Andreae	MGH SS VII	Vlaanderen	11e eeuw	13
EA	Einhardi Annales	MGH SS I	Noord	circa 800	2
EE	Evangelieaantekeningen Egmond	Oppermann, O., Fontes Egmundenses, Kemink, Utrecht, 1933.	West	900 - 1100	40
FC	Fredegar: Chronica	MGH SRM II	Frisia	circa 700	3
GA	Genealogia Arnulfi Comitis (Witger)	MGH SS IX	Vlaanderen	9e - 10e eeuw	9
GCF	Genealogia Comitum Flandriae Bertiniana	MGH SS IX	Vlaanderen	tot 1150	38
GEC	Gesta episcoporum Cameracensium	MGH SS VII	Vlaanderen en Brabant	7e - 11e eeuw	38
GH	Gesta Hammaburgensis (Adam von Bremen)	MGH SRG II	diverse	tot 1063	17
GTH	Gregorius van Tours, Historia	MGH SRM I-1	Zuid	circa 350	1
GTM	Gregorius van Tours, Miraculi	MGH SRM I-2	Zuid	350 - 600	2
Lex	Lex Frisionum	MGH LL III Website: www.keesn.nl/lex	Noord	circa 790	2
LHF	Liber Historiae Francorum	MGH SRM II	Centraal	circa 700	4
LSA	Liber Sancti Adalberti	Oppermann, O., Fontes Egmundenses, Kemink, Utrecht, 1933.	West	900 - 1150	284
ME	Monumenta Epternacensia	MGH SS XXIII	Centraal	circa 700	2
RC	Regino: Chronicon	MGH SRG 50	diverse	9e eeuw	18
TA	Tabula van Egmond (Beke's Necrologium)	Oppermann, O., Fontes Egmundenses, Kemink, Utrecht, 1933.	Centraal, West	900 - 1150	59
TM	Thietmar von Merseburg: Chronicon	MGH SRG NS IX	diverse	tot 1018	19
Heiligenlevens
PFr	Passio Friderici (Odberto)	MGH SS XV-1	Centraal, Zuid	780 - 1020	6
PWR	Passio Walfridi et Radfridi	Website Gjallar: www.gjallar.nl, uitgave L. van der Tuuk.	Noord	circa 1000	2
VAb1	Vita Adalberti Prima	Oppermann, O., Fontes Egmundenses, Kemink, Utrecht, 1933.	Centraal, West	690 - 960	14
VAb2	Vita Adalberti Secunda	Oppermann, O., Fontes Egmundenses, Kemink, Utrecht, 1933.	Centraal, West	690 - 1150	32
VAd	Vita Adelheidis (Bertha)	MGH SS XV-2	Oost (Gelre)	10e eeuw	8
VAm	Vita Amandi	MGH SRM V	Vlaanderen	7e eeuw	4
VAr	Vita Arnulphi (Lisiardus)	Nip, R.I.A., Arnulfus van Oudenburg, Bisschop van Soissons (+1097), Mens en Model, RUG, Groningen, 1995.	Vlaanderen	11e eeuw	21
VBa	Vita Bavonis	MGH SRM IV	Vlaanderen, Zuid	7e eeuw	8
VBo	Vita Bonifatii (Willibaldo)	MGH SS II	Centraal, Noord	8e eeuw	15
VEl	Vita Eligii (Dado)	MGH SRM IV	Zuid	7e eeuw	2
VGr	Vita Gregorii (Ludger)	MGH SS XV-1	Centraal	8e eeuw	10
VGu	Vita Gummnari (Theobaldo)	Acta SS Oct 5	Antwerpen	7e - 11e eeuw	7
VHb	Vita Hugberti	MGH SRM VI	Zuid	7e - 8e eeuw	3
VLa	Vita Landiberti (Sigeberto)	MGH SRM VI	Zuid	7e - 8e eeuw	13
VLg	Vita Liudgeri (Altfrido)	MGH SS II	Centraal, Noord, Oost	8e - 9e eeuw	45
VLw1	Vita Lebuini (anon.)	MGH SS XXX-2	Centraal, Noord, Oost	8e eeuw	11
VLw2	Vita Lebuini (Hucbaldus)	MGH SS II	Centraal, Noord, Oost	8e eeuw	7
VMw	Vita Meinwerci	MGH SRG 59	Oost	circa 1000	11
VMx	Vita Maximini (Lupo)	MGH SRM III	Frisia	4e eeuw	1
VOd	Vita Odulfi	Acta SS Juni 2	Centraal, Zuid	9e eeuw	5
VRb	Vita Radbodi	MGH DD XV-1	Centraal	circa 900	9
VRm	Vita Remacli (anon.)	MGH SRM V	Zuid	7e eeuw	1
VSr	Vita Servatius (Jocundus)	MGH SS XII.	Zuid	11e eeuw	19
VTr	Vita Trudonis	MGH SRM VI	Zuid	7e - 8e eeuw	8
VWb	Vita Willibrordi (Alcuino)	MGH SRM VII	Centraal	circa 690	3
VWe	Vita Werenfridii	Acta SS Aug 6	Centraal	8e eeuw	2
VWf	Vita Wilfridi (Stephano)	MGH SRM VI	West	678	2
VWh	Vita Willehadi (Anskarius)	MGH SS II	Noord	8e - 9e eeuw	16
VWi	Vita Wironis	Acta SS Mai 2	Zuid	circa 750	3
VWu	Vita Vulframni episcopi Senonici	MGH SRM V	diverse	circa 690	8
Diversen
Liv	Livius codex	Blok, D.P., De Franken, hun optreden in het licht der historie, Fibula-Van Dishoeck, Bussum, 1968.	Centraal	circa 780	1
Mon	Munten	Chijs, P.O. van der, De Munten der Frankische- en Duitsch-Nederlandse Vorsten, Bohn, Haarlem, 1866.	Zuid	7e eeuw	14
Run1	Runen 1	Looijenga, J.H., Runes around the North Sea and on the Continent AD 150-700; Texts & Contexts, RUG, Groningen, 1997.	Noord	550 - 800	6
Run2	Runen 2	Halbertsma, H., Frieslands Oudheid, Matrijs, Utrecht, 2000.	Noord	8e eeuw	2

Identificatie van individuen

Elke vermelding van een eigennaam in een oorkonde of een verhalende bron werd in de inventarisatie opgenomen. Zo werden in totaal 10.334 vermeldingen van personen verzameld. Personen van buiten het studiegebied (zie hieronder) zijn hierin niet meegerekend.
Eenzelfde individu kon meer dan eens vermeld zijn, in meerdere oorkonden en/of verhalende bronnen. In sommige gevallen was het duidelijk dat twee (of meer) vermeldingen betrekking hadden op dezelfde persoon, vooral als dat een belangrijk iemand was. Zo lijdt het geen twijfel dat Odilboldus Treiectensis episcopus, genoemd in 870, dezelfde is als Odilbaldus, Trajectensis ecclesie Veteris venerabilis episcopus in 896: Odilbald, bisschop van Utrecht. Behalve een beroep of een plaats konden de teksten nog andere aanvullende informatie geven, zoals de naam van een familielid, of een bijnaam, die het mogelijk maakte vast te stellen of twee vermeldingen wel of juist niet op dezelfde persoon betrekking hadden.

Echter, in veel gevallen werd niet meer dan een eigennaam geregistreerd. Wanneer aanvullende informatie ontbrak, dan werden twee vermeldingen van eenzelfde naam als één persoon beschouwd indien die twee vermeldingen:
- uit dezelfde geografische locatie (= hedendaagse provincie) kwamen, EN
- waren geregistreerd met een tussenpoos van niet meer dan 20 jaar.
Als twee vermeldingen minder dan 20 jaar uiteen lagen, en dezelfde naam verscheen nog een derde keer binnen 20 jaar na de tweede vermelding (alles binnen dezelfde regio), dan werd dit ook als dezelfde persoon beschouwd. Als diezelfde naam weer verscheen, binnen 20 jaar van de derde, maar meer dan 40 jaar van de eerste vermelding, dan werd dit geteld als een nieuw individu.

Op deze wijze werden de 10.334 attestaties teruggebracht tot 6049 individuen. (1) Er waren 5126 mannen en 923 vrouwen. (2) Elk individu kreeg één jaartal, één regio en één sociale klasse toegekend.

Jaartallen

Aan elk individu werd één jaartal toegekend, namelijk het jaartal waarin hij/zij voor het eerst werd vermeld. Dus iemand die in 992 en 1003 in de bronnen verscheen, is alleen in de 10e eeuw geteld.
Verhalende bronnen bevatten vaak jaartallen en in oorkonden staat vaak zelf een datum. Echter, voor sommige bronnen, vooral de oudere, is een exact jaartal niet vast te stellen en moeten we het doen met een 'van-tot' periode. In die gevallen is steeds het vroegst mogelijke jaartal volgens de meest recente uitgave aangehouden. Als er alleen maar een eeuw-aanduiding was, werd het jaartal precies halverwege die eeuw (bv. 1050) genoteerd. Zo kon voor elke attestatie een jaartal worden genoteerd.
Soms werd een persoon indirect vermeld als 'de vader/moeder van'. In zulke gevallen werd voor de ouder 20 jaar (ongeveer een generatie) vroeger dan het jaar van vermelding genoteerd. Zo werd in 709 een Aengilbert filius Gaotberti vermeld. Aengilbert kreeg het jaartal 709 toegekend, zijn vader Gaotbert het jaartal 689.

Regio's

Het studiegebied is arbitrair onderverdeeld in zeven regio’s, die elk overeen komen met twee tot vijf moderne Nederlandse of Belgische provincies (zie Regio-overzicht). Voor elk individu in de inventarisatie werd uitgezocht in welke regio hij of zij thuishoorde. (3)

Soms had een persoon een toponiem als tweede naam of vermeldde de tekst expliciet zijn of haar geboortestad. Als zulke indicatoren ontbraken, kon de context verder helpen. Zo werd bij een man die grondgebied in een bepaalde regio aan de kerk doneerde, aangenomen dat hij ook in die regio woonde. Een eventuele echtgenote en verdere familie werden die tot diezelfde regio gerekend.
Wanneer zulke aanwijzingen ontbraken, dan werd de plaats waar de oorkonde was opgesteld genoteerd als de locatie voor de personen die erin genoemd werden.
Enkele personen werden geregistreerd in meerdere regio's. De 7e-eeuwse Sint Amandus, bijvoorbeeld, begon zijn carrière in Gent (regio Vlaanderen) en werd later bisschop van Maastricht (regio Zuid). Zo iemand werd gerekend tot de regio waarin hij/zijn voor het eerst werd vermeld.
Bij een klein aantal personen (allemaal mannen) was niet precies duidelijk waar ze thuis hoorden, alleen dat het in 'Frisia' moest zijn. Dit kon de regio Noord of West zijn, maar misschien ook Oost of Centraal. Deze personen zijn in de (zevende) regio 'Frisia' geplaatst. Ze zijn bij de analyses van verschillen tussen de regio´s buiten beschouwing gelaten.

De inventarisatie omvat personen die binnen het studiegebied geboren werden en/of er een gedurende meerdere jaren verbleven. Willibrord en Bonifatius staan wel op de lijst maar de bisschoppen van Keulen en Luik en de pausen uit Rome niet. De Frankische koningen en Duitse keizers vallen tussen deze twee categorieën in: ze woonden buiten het studiegebied, maar kwamen er wel af en toe op werkbezoek. Ik heb hen (en hun eega's) niet opgenomen in deze verzameling.

Sociale klasse

Er is geprobeerd elk persoon in te delen in een van de vijf sociale klassen:
- geestelijken: monniken en nonnen, kerkproosten, priesters, abten en abdissen, bisschoppen, etc.
- edelen: ridders, graven, hertogen en koningen, hun echtgenotes en nakomelingen,
- burgers/vrijen: het gewone volk, inclusief landeigenaren zonder adellijke titel,
- slaven (of onvrijen): mancipia en lites,
- getuigen: ondertekenaars van oorkonden waarvan de sociale status niet kon worden vastgesteld.

Personen die werden geboren als edele, en op latere leeftijd geestelijke werden (bijvoorbeeld bisschop Egbert, zoon van graaf Dirk) werden in de klasse geestelijken geschaard.

Aantallen individuen

De onderstaande tabellen geven de aantallen individuen die geïdentificeerd zijn, en de verdeling over de zes eeuwen, de zeven regio's en de vijf sociale klassen.


Regio per eeuw		c7	c8	c9	c10	c11	c12	totaal

M	Noord	4	30	112	80	275	55	556
	Oost	0	60	176	50	56	186	528
	Centraal	8	37	123	100	195	342	805
	West	12	9	27	78	50	300	476
	Vlaanderen	33	41	187	450	682	459	1853
	Zuid	40	66	26	133	237	372	874
	Frisia	8	1	23	0	0	2	34
	totaal	105	244	674	891	1495	1717	5126

V	Noord	0	3	31	13	30	4	81
	Oost	0	4	18	7	7	5	41
	Centraal	0	6	27	24	8	7	72
	West	1	4	7	19	18	57	106
	Vlaanderen	9	17	61	76	212	120	495
	Zuid	9	9	1	23	35	51	128
	Frisia	0	0	0	0	0	0	0
	totaal	19	43	145	162	310	244	923


Sociale klasse per eeuw		c7	c8	c9	c10	c11	c12	totaal

M	geestelijkheid	35	57	66	115	206	363	842
	edelen	15	24	44	79	187	132	481
	burgers/vrijen	52	92	386	287	752	1004	2573
	horigen	3	26	65	91	49	34	268
	getuigen	0	45	113	319	301	184	962
	totaal	105	244	674	891	1495	1717	5126


V	geestelijkheid	3	3	1	6	5	6	24
	edelen	5	6	5	19	37	26	98
	burgers/vrijen	8	20	75	93	207	190	593
	horigen	3	14	63	44	60	22	206
	getuigen	0	0	1	0	1	0	2
	totaal	19	43	145	162	310	244	923


Regio per sociale klasse		geestelijken	edelen	burgers	horigen	getuigen	totaal
M	Noord	22	47	467	2	18	556
	Oost	24	48	343	39	74	528
	Centraal	273	74	380	29	49	805
	West	58	43	335	40	0	476
	Vlaanderen	270	119	671	148	645	1853
	Zuid	193	145	350	10	176	874
	Frisia	2	5	27	0	0	34
	totaal	842	481	2573	268	962	5126

V	Noord	0	8	73	0	0	81
	Oost	4	10	10	16	1	41
	Centraal	2	11	40	19	0	72
	West	6	16	76	8	0	106
	Vlaanderen	2	24	325	143	1	495
	Zuid	10	29	69	20	0	128
	Frisia	0	0	0	0	0	0
	totaal	24	98	593	206	2	923

Het is duidelijk dat de aantallen niet gelijk verdeeld zijn over geslacht, regio, klasse en tijd. Er werden veel meer mannen dan vrouwen geregistreerd, in de loop van de tijd werden er per eeuw steeds meer personen geregistreerd, en de totalen per regio liepen sterk uiteen.
Bij nadere bestudering van de tabellen blijkt dat de toename van aantallen in de tijd niet opging voor elke geslacht/klasse- of geslacht/regio-combinatie. Er waren in de vroege Middeleeuwen maar weinig vrouwelijke geestelijken, en mannelijke geestelijken waren veel te vinden in de Centrale regio, maar juist niet in het Noorden en Oosten. In de regio Noord waren vrijwel geen horigen, althans, hun namen zijn niet opgetekend. De getuigen waarvan de precieze sociale klasse niet duidelijk was waren vrijwel allemaal mannen, en zo zijn er nog tal van ongelijkmatigheden aan te wijzen.

De ongelijkmatigheid van het beschikbare materiaal is een gegeven waar niets aan te doen is, maar dat wel steeds in het oog gehouden moet worden bij het interpreteren van de gevonden verschillen en patronen.

Schrijfwijzen

Indien een bron meermalen werd uitgegeven, dan is voor de schrijfwijze van de persoonsnamen de meest recente uitgave aangehouden.
Vaak werd de naam van een persoon op verschillende wijzen gespeld, soms zelfs binnen één oorkonde. In deze inventarisatie zijn de diverse schrijfwijzen allemaal weergegeven, waarbij is aangegeven wat de de meest gangbare was. Echter, de verschillende Latijnse uitgangen (bij mannen: -us, -um, -em, -i, -ii, -ne, etc.; bij vrouwen: -a, -da, -de, -em, -is, etc.) zijn niet steeds allemaal weergegeven: per schrijfwijze is alleen de meest frequente uitgang in de lijsten opgenomen. Ook de diverse schrijfwijzen van de letter w (uu, uv, vu) zijn niet allemaal opgenomen: als er verschillende spellingen voorkwamen, dan is alleen de w weergegeven.

Statistiek

Om vast te stellen of gevonden verschillen statistisch significant waren is gebruik gemaakt van de Chi-kwadraat toets (uitkomst: X²-waarde; df = degrees of freedom = aantal vrijheidsgraden; p = probability = waarschijnlijkheid).

Noten
1 - Het was lastig om individuen te identificeren wanneer in dezelfde omgeving een bepaalde naam in korte tijd meermalen voorkwam. Dit was bijvoorbeeld het geval in Utrecht in de 11e eeuw toen tal van geestelijken, vaak met dezelfde namen, als getuigen bij oorkonden optraden. Een paar decennia later leek het in de regio Haarlem-Alkmaar te wemelen van de Allards, Isbrands, Walo’s en Galo’s. Om hier de individuen uit elkaar te houden zijn de studies van Van Vliet (2002, met name bijlage 3) en Vis (1993, met name p. 107) gevolgd.
2 - Zes personen zijn buiten de beschouwing gelaten omdat niet zeker was of het mannen of vrouwen waren: Ama, Eeba (of Geba), Hera (tweemaal), Luua (of Luva) en Sita, allemaal burgers en getuigen in een Alkmaarse oorkonde uit 1116 (OHZ 99). Volgens Tanneke Schoonheim (2004, p. 15) waren het mannen, maar Jurjen Vis (pers. comm., februari 2012) meent dat dit niet zeker is. Deze zes Alkmaarse twijfelgevallen komen daarom in de lijsten en de analyses niet voor en zijn niet meegeteld in het totaal van 6049.
3 - Hierbij is dankbaar gebruik gemaakt van het Lexicon van Nederlandse toponiemen, door Künzel, Blok en Verhoef (1988).

Start
Pagina

Inleiding
Materiaal & Methoden
Samenvatting

Regio's
Referenties

Lijsten:
Mannennamen
Mannennamen uitgebreid
Vrouwennamen
Vrouwennamen uitgebreid
Stammentabel
Bijnamen

Analyses:
Niet-Germaanse namen
Eenstammige namen
Variatie
Toenamen
Compositieregels Vernoemen

hit counter