De Slag bij Bodegraven in 1023 of 1025?

In de elfde eeuw hadden de graven van Holland en de bisschoppen van Utrecht het voortdurend met elkaar aan de stok. De graven namen geregeld land in bezit waar de bisschoppen ook aanspraak op maakten. De bisschoppen probeerden hun rechten te bewijzen door middel van oorkonden en als dat niet hielp grepen ze naar de wapens.
De grootste en bekendste militaire confrontatie vond plaats op 29 juli 1018, toen bisschop Adelbold van Utrecht zijn rivaal graaf Dirk III bij Vlaardingen aanviel. Adelbold kreeg daarbij steun van de keizer van Duitsland en van enkele collega-bisschoppen. Samen brachten ze een enorm leger op de been maar toch wist Dirk III de strijd glorieus te winnen.
Minder bekend is dat er in deze periode ook bij Bodegraven een veldslag tussen de graaf van Holland en de bisschop van Utrecht werd uitgevochten. Er is slechts één eigentijds document dat dit treffen kort en zonder jaartal aanstipt. Drie eeuwen later noemde de kroniekschrijver Johannes de Beke de 11e juli 1018 als datum van de Slag bij Bodegraven.
Wanneer Beke's datering inderdaad juist zou zijn, dan vond de Slag bij Bodegraven een paar weken vóór de Slag bij Vlaardingen plaats. In 2015 heb ik in een artikel uiteen gezet waarom dit niet erg aannemelijk is, en heb ik voorgesteld dat 1025 een waarschijnlijker jaartal zou zijn. Op dat artikel kwam terechte kritiek van Edo Oostebrink. Het jaartal 1018 blijft onwaarschijnlijk, maar alle beschikbare gegevens in aanmerking nemende lijkt 1023 een betere datering dan 1025.

Klik hier voor het volledige artikel gepubliceerd in december 2015 in Terra Nigra, het tijdschrift van Helinium, een afdeling van de AWN (Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland):
Nieuwenhuijsen, K., De Slag bij Bodegraven in het jaar 1025, Terra Nigra 190, 2015, p. 18-30.
Het wordt voorafgegaan door een nieuwe overweging, die uitkomt op 1023.

Een tweede artikel over de Slag bij Bodegraven verscheen in maart 2017 in Boreftse Berichten, het tijdschrift van de Historische Kring Bodegraven. Hierin wordt dieper ingegaan op de vraag hoe het komt dat de slag in vergetelheid is geraakt.

Andere webpagina's:
Lex Frisionum
Ewa ad Amorem
Slag bij Vlaardingen 1018
De moord op Godfried met de Bult
De afstamming van de Hollandse graven